50 nhà kinh tế hàng đầu tại Mỹ kiến nghị phản đối thuế đối ứng

Một nhóm nhà kinh tế hàng đầu tại Mỹ đã kêu gọi Tòa án tối cao hủy bỏ phần lớn các mức thuế toàn cầu được Tổng thống Donald Trump áp đặt.

Một nhóm gần 50 nhà kinh tế đã đồng ký tên trong bản kiến nghị gửi Tòa án tối cao trong ngày 24/10. Nội dung đơn khẳng định thâm hụt thương mại giữa Mỹ và các quốc gia khác là điều bình thường và không phải là mối đe dọa bất thường và nghiêm trọng như chính quyền Tổng thống Trump đã viện dẫn để áp đặt hàng loạt mức thuế dựa trên Đạo luật Quyền lực Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) năm 1977.


Các nhà kinh tế cũng cho rằng những mức thuế này cũng sẽ không giúp xóa bỏ thâm hụt thương mại với Mỹ. Ngược lại, thuế quan sẽ gây ra tác động trị giá hàng nghìn tỷ USD lên nền kinh tế Mỹ, lan tỏa đến mọi hộ gia đình và mọi tiểu bang. Đơn kiến nghị cũng "phàn nàn" chính quyền Tổng thống Trump vì áp thuế đối với các quốc gia dựa trên những mức thâm hụt thương mại gần như không thể cân bằng.

Nhóm này gồm nhiều chuyên gia kinh tế hàng đầu, thuộc nhiều khuynh hướng chính trị khác nhau. Nổi bật là hai cựu Chủ tịch Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) Ben Bernanke và Janet Yellen; Douglas Holtz-Eakin - cựu Giám đốc Văn phòng Ngân sách Quốc hội, Greg Mankiw - Chủ tịch Hội đồng cố vấn kinh tế Nhà Trắng (CEA) dưới thời Tổng thống George W. Bush và Jason Furman Chủ tịch CEA dưới thời Tổng thống Barack Obama.




Tòa án Tối cao sẽ xem xét tính hợp pháp của các mức thuế của Tổng thống Trump trong phiên điều trần vào ngày 5/11. Trong khi chờ phán quyết, nhiều nhóm bên ngoài đã gửi “bản ý kiến bên thứ ba” (friend-of-the-court briefs) để bày tỏ quan điểm. Bản đệ trình của nhóm nhà kinh tế là một trong số nhiều tài liệu được nộp đến Tòa án Tối ao trước hạn chót ngày 24/10, ủng hộ các công ty khởi kiện pháp lý mức thuế của Tổng thống Trump. Ngoài ra, còn có 31 cựu thẩm phán liên bang, cựu sĩ quan quân đội và an ninh quốc gia, cùng các giáo sư chính sách đối ngoại cũng tham gia nộp kiến nghị.

Chính quyền Tổng thống Trump, trong hồ sơ đệ trình Tòa án tối cao ngày 19/9, lập luận rằng biện pháp áp thuế của Tổng thống là cần thiết để “khắc phục thâm hụt thương mại đang hủy hoại nước Mỹ”. Bản tài liệu đệ trình cũng khẳng định áp thuế quan sẽ giúp Mỹ trở thành quốc gia giàu mạnh.

Trước đó, ngày 28/5, Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ (CIT) kết luận rằng việc Tổng thống Mỹ áp thuế theo IEEPA là trái Hiến pháp, vì đạo luật này không cho phép dùng thuế quan như một công cụ thương mại. Đến ngày 29/8, Tòa Phúc thẩm Liên bang giữ nguyên phán quyết của CIT, củng cố quan điểm rằng chính quyền đã vượt quá thẩm quyền. Phán quyết của Tòa Phúc thẩm chống lại việc sử dụng IEEPA để áp thuế mở đường đẩy vụ việc lên Tòa án Tối cao. Các thẩm phán Tòa án Tối cao sẽ quyết định liệu Tổng thống Trump có hợp pháp khi ban hành các mức thuế theo IEEPA hay không.