[Kiến thức PTCB] Đảo ngược đường cong lợi suất thực sự mang ý nghĩa gì nếu không phải là một cuộc suy thoái?

Sự đảo ngược trên thị trường trái phiếu đã đạt mức cao nhất kể từ năm 1981 trong tuần này. Khi các nhà đầu tư tính chi phí cao hơn đối với các khoản vay kỳ hạn 2 năm so với kỳ hạn 10 năm của chính phủ Mỹ, một dấu hiệu cho thấy khả năng có một cuộc suy thoái đang đến.

Tuy nhiên, hiện tượng này, được biết đến với cái tên “đảo ngược đường cong lợi suất” đã xảy ra suốt một năm nay, một thời gian có lẽ là đủ lâu để đặt ra hoài nghi rằng liệu cuộc suy thoái được dự đoán trước này có xảy ra hay không. Câu trả lời có lẽ là không, ít nhất là cho đến hiện tại, bởi nền kinh tế đã phục hồi với mức độ tốt hơn hầu hết các dự báo, bất chấp các đợt tăng lãi suất mạnh mẽ của FED.

Ở cấp độ cơ bản nhất, đường cong lợi suất đảo ngược chỉ đơn giản có nghĩa là các nhà đầu tư trái phiếu kỳ vọng lãi suất sẽ cao hơn trong thời gian ngắn hạn (hai năm) so với thời hạn dài hơn (10 năm).




Đây là điều bất thường, bởi các nhà đầu tư thường sẽ yêu cầu lãi suất cao hơn đối với trái phiếu dài hạn vì họ phải “chia tay” với tiền của mình trong thời gian dài hơn, mà thời gian dài hơn thì sẽ thường đi kèm với những biến động khó đoán hơn. Nếu các nhà giao dịch sẵn sáng chấp nhận mức lãi suất thấp hơn đối với các khoản nợ dài hạn mà họ cho chính phủ vay, suy nghĩ thông thường đó là họ kỳ vọng Fed sẽ phải cắt giảm lãi suất khi nền kinh tế suy yếu.

Sự bất thường hiện tại bắt nguồn từ kỳ vọng Fed sẽ tiếp tục tăng lãi suất trong thời điểm hiện tại. Lợi suất hai năm đã tăng lên gần 5%, cao nhất kể từ tháng 3, tăng từ khoảng 3,8% trong tháng 4 sau khi dữ liệu cho thấy sức mạnh kinh tế có thể thúc đẩy lạm phát nhiều hơn nữa.

Trong khi đó, lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm lại không tăng nhiều, hiện tại chỉ dao động quanh mức 3,8%, tăng từ khoảng 3,3% trong tháng Tư. Nói cách khác, các nhà giao dịch đã nâng cao kỳ vọng của họ về mức lãi suất của Fed trong ngắn hạn nhiều hơn so với mức thay đổi mà họ đã kỳ vọng trong dài hạn.




Điều đó có thể có nghĩa là các nhà đầu tư mong đợi một cuộc suy thoái. Lãi suất cao hơn bây giờ sẽ đẩy nhu cầu kinh tế xuống, buộc Fed phải cắt giảm lãi suất sau đó.

Nhưng nó cũng có thể có nghĩa là thị trường không kỳ vọng Fed sẽ tiếp tục tăng lãi suất lâu dài hơn nữa. Có khả năng Fed tăng lãi suất đủ trong ngắn hạn để đưa lạm phát về đúng mức mà không ảnh hưởng đến nền kinh tế, và sau đó họ sẽ hạ lãi suất một lần nữa khi mọi thứ ổn định. Kịch bản này đôi khi được gọi là “hạ cánh mềm” đối với Fed, hay kịch bản “giảm lạm phát hoàn hảo”.

Những hành vi của đường cong lợi suất hiện tại đang phù hợp với cả hai câu chuyện đó, và có lẽ chúng ta sẽ không rõ cái nào mới là đúng ở hiện tại và trong một thời gian dài nữa.