[Case study] Thực chiến với phân tích chu kỳ thị trường của Julius de Kempenaer

Xin chào cuối tuần,

Ngày hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về 1 case study phân tích chu kỳ thị trường. Đây là bài phân tích của bác Julius de Kempenaer - cha đẻ của đồ thị RRG. Mình lược dịch lại, anh em cần trao đổi hoặc chưa hiểu chỗ nào thì "Còm-men" xuống bên dưới nhé!

Mô hình luân chuyển ngành thể hiện sự vận động theo chu kỳ điển hình của một nền kinh tế. Một chu kỳ kinh tế khởi đầu với một cuộc suy thoái toàn phần, trước khi chuyển sang giai đoạn phục hồi sơ khai và cuối cùng đạt đến mức độ phục hồi toàn phần, sau đó chu kỳ mới lại bắt đầu với một cuộc suy thoái sơ khai.



** Chú ý: Chút nữa trong phần dịch mình sẽ để các từ tiếng Anh bên cạnh các keyword chính trong bảng trên, anh em chịu khó dò là sẽ hiểu nhé!

Nhìn chung, thường thì thị trường chứng khoán sẽ dẫn trước chu kỳ kinh tế trung bình từ 6-12 tháng. Trong hình trên, sóng hình sin màu xanh nước biển đại diện cho nền kinh tế và sóng hình sin màu da cam đại diện cho thị trường chứng khoán. 2 hàng phía trên cùng là các lĩnh vực hoặc nhóm ngành “dự kiến” sẽ hoạt động tốt trong những khoảng thời gian tương ứng của chu kỳ (Anh em lưu ý, các nhóm cổ phiếu có màu hồng đỏ sẽ là nhóm tấn công, các nhóm có màu xanh là phòng thủ và nhóm còn lại là nhóm biến động nhạy cảm theo từng chu kỳ). 5 hàng nằm phía dưới cùng biểu đồ là một phần quan trọng của mô hình luân chuyển ngành, nó liệt kê bốn yếu tố kinh tế vĩ mô chính ảnh hưởng đến chu kỳ kinh tế, chúng ta sẽ tìm hiểu sau.

Tất nhiên, bảng trên chỉ là một lược đồ, không có ngày bắt đầu và ngày kết thúc cụ thể cho các giai đoạn hoặc phân đoạn khác nhau nhưng chúng giúp chúng ta phác họa được những giai đoạn có thể đang diễn ra trên thị trường cũng như hình dung được chúng ta đang ở vị trí nào. Chúng ta sẽ liệt kê 4 yếu tố kinh tế vĩ mô chính ảnh hưởng đến chu kỳ kinh tế:

Kỳ vọng/Tâm lý của Người tiêu dùng (Consumer Expectations/Sentiment - Yếu tố đầu tiên trong phần cuối cùng của bảng trên)

Chỉ báo này đang giảm xuống các mức thấp hơn, tương đương với vùng "Phục hồi toàn phần - Full Recovery" của nền kinh tế.

Sản lượng sản xuất công nghiệp (Industrial Production)

Chỉ số kinh tế này tiếp tục tăng và gần đây đã xác nhận xu hướng tăng của nó bằng cách tạo các đáy sau cao hơn đáy trước, đỉnh sau cao hơn đỉnh trước, tương đương với vùng "Phục hồi sơ khai - Early Recovery" trong chu kỳ kinh tế.

Lãi suất (Interest Rates)

Lãi suất (Kho bạc Mỹ kỳ hạn 5 năm) đang tăng sau hai năm giảm. Hành động của lãi suất kho bạc là xen kẽ giữa "Tạo đáy - Bottoming Out" và "Tăng - Rising". Nó không hoàn toàn rõ ràng nên tôi sẽ chọn cả hai, tương đương với “Phục hồi sơ khai - Early Recovery” và “Phục hồi toàn phần - Full Recovery” trong chu kỳ kinh tế.

Đường cong lợi suất (Yield Curve)

Đối với đường cong lợi suất, chúng ta cần quyết định xem nó là "Bình thường - Normal" hay "Phẳng - Flattening Out". Hiện tại thì nó chưa quá rõ ràng. Đường cong trên là "bình thường dốc lên - Normal steep" nhưng cũng không hẳn thế. Nếu nhìn vào lịch sử, mức chênh lệch giữa lợi suất 10 năm và 2 năm có thể lên tới 2,5-2,8%. Mức đỉnh gần đây nhất chỉ là 1,6% - nằm giữa các vùng đỉnh của lịch sử, kết hợp với việc đường cong này đang giảm, nên chúng ta tạm thời xem nó là mức giữa của "bình thường dốc lên - Normal steep" và "Phẳng - Flattening Out".

Điều này tương ứng với chu kỳ kinh tế là giai đoạn giữa của “Phục hồi sơ khai” và “Phục hồi toàn phần”.

Dựa trên 4 yếu tố vĩ mô chính, chúng ta có thể đánh giá rằng nền kinh tế đang nằm đâu đó quanh vùng “Phục hồi sơ khai” và “Phục hồi toàn phần”.

Bây giờ chúng ta sẽ cùng đi vào phân tích một vài yếu tố khác:

Nhóm ngành tấn công

Các lĩnh vực tấn công đều đang hoạt động tốt. Nhóm ngành Tài chính công và Tài chính đều nằm trong góc phần tư Leading, nhưng gần đây đã mất đi một số động lực tương đối. Trước mắt, đây được đánh giá là giai đoạn chững lại của nhóm ngành này. Nhóm ngành Bất động sản mặc dù đang nằm trong vùng Weakening nhưng đang lấy lại đà tăng, điều này cho thấy lĩnh vực này sắp bắt đầu một chu kỳ tăng mới.

Nhóm ngành Vật liệu hiện đang nằm trong góc phần tư Improving nhưng đang nhanh chóng tiếp cận vùng Leading với một cái đuôi dài, cho thấy động lượng mạnh mẽ.

Nhìn chung, những yếu tố này cho thấy sức mạnh của lĩnh vực tấn công. Ở trên đồ thị đầu tiên của bài viết, chúng được tô màu hồng đỏ.

Nhóm ngành Phòng thủ

Cho đến nay, tất cả các lĩnh vực trong nhóm phòng thủ đều đang nằm ở phía bên trái của đồ thị RRG. Điều này cho thấy xu hướng giảm tương đối của các nhóm ngành này so với thị trường chung và các lĩnh vực tấn công.

Sự hoạt động kém hiệu quả của các nhóm ngành phòng thủ cho thấy đỉnh của thị trường chứng khoán có thể vẫn chưa hình thành. Các nhóm ngành này được tô màu xanh lục trong bảng phía trên cùng.

Nhóm ngành nhạy cảm với chu kỳ kinh tế

Nhóm ngành nhạy cảm này hiện đang phân tán hơn. Nhóm Năng lượng nằm sâu bên trong ô Leading nhưng đang dần mất đi động lượng tương đối. Mặc dù vậy, nó vẫn là một lĩnh vực mạnh.

Nhóm Công nghệ vừa quay trở lại góc phần tư Leading nhưng có đuôi khá ngắn. Điều này cho thấy lĩnh vực này đang trong một xu hướng tăng tương đối ổn định, và có thể sẽ là 1 khởi đầu cho giai đoạn phục hồi mạnh mẽ. Nhóm ngành công nghiệp cũng tương tự, khi đầu xoay đang hướng về góc phần tư Leading với vệt xoay khá ngắn. Mặc dù vậy, đây vẫn là các dấu hiệu tích cực cho nhóm ngành Công nghiệp và Công nghệ.

Lĩnh vực duy nhất hiện đang giảm mạnh về góc dưới cùng của phần tư Lagging là Dịch vụ Truyền thông. Hiện tại, đây đang là ngành yếu nhất.

Nhóm các lĩnh vực nhạy cảm được tô màu cam ở bảng trên cùng.

Kết luận

Dựa trên đồ thị RRG chúng ta có thể thấy, các lĩnh vực tấn công và nhạy cảm nhìn chung có xu hướng tăng (ngoại trừ Dịch vụ Thông tin và Truyền thông). Trong khi đó, các lĩnh vực phòng thủ rõ ràng đang hoạt động kém hiệu quả hơn. Điều này cũng hoàn toàn phù hợp với các phân tích chu kỳ kinh tế phía trên, đó là chu kỳ kinh tế đang nằm giữa giai đoạn phục hồi sơ khai và phục hồi toàn phần, với một chút nghiêng về phía phục hồi sơ khai. Chính vì thế, vị trí mũi tên màu xanh nét đứt trên cùng có thể là vị trí mà thị trường chứng khoán đang nằm, và hiện có thể vẫn còn dư địa tăng.



Bên cạnh đó, với việc S&P 500 vẫn đang nằm trong 1 kênh tăng trên biểu đồ khung tuần, điều đó có vẻ hợp lý.