Chứng khoán bảo đảm bằng thế chấp là gì?

Chứng khoán bảo đảm bằng thế chấp (mortgage-backed securities - MBS) dễ hiểu là "chứng khoán chuyển giao vay mua nhà thế chấp" (mortgage pass-through) hoặc "chứng chỉ sang tay" (pass-through certificate). Chứng khoán bảo đảm bằng thế chấp là một công cụ đầu tư, chứng khoán này đại diện cho quyền sở hữu trọn vẹn một nhóm tài sản thế chấp. Nợ gốc và lãi suất từ những khoản thế chấp cá nhân sẽ được sử dụng để thanh toán nợ gốc và lãi suất cho các chứng khoán bảo đảm bằng thế chấp.

Đầu tư vào chứng khoán bảo đảm bằng thế chấp nghĩa là bạn đang cho một người vay tiền mua nhà hoặc một doanh nghiệp vay tiền. Xong căn nhà đó sẽ được đem làm tài sản thế chấp luôn.


Những tổ chức nào phụ trách gom các khoản thế chấp? Đa số các chứng khoán bảo đảm bằng thế chấp được phát hành và bảo đảm bởi các tập đoàn được Chính phủ bảo trợ như Hiệp hội thế chấp quốc gia của Chính phủ (còn gọi là Ginnie Mae), công ty cho vay thế chấp mua nhà liên bang (còn gọi là Freddie Mac) và Quỹ thế chấp quốc gia thuộc Liên bang (còn được gọi là Fannie Mae).

Mỗi tổ chức phát hành chứng khoán với những biến thể khác biệt đôi chút. Chứng khoán bảo đảm thế chấp của Ginnie Mae thường là loại phổ biến nhất và được giao dịch rộng rãi vì chúng được bảo đảm bởi Chính phủ Mỹ, trong khi Fannie Mae được nhà nước bảo trợ nhưng lại giao dịch như một công ty đại chúng.

Mục tiêu và rủi ro của chứng khoán bảo đảm bằng thế chấp

Ở Mỹ, chứng khoán bảo đảm bằng thế chấp là một công cụ hữu dụng mà chưa nhiều người quan tâm. Loại chứng khoán này chủ yếu được sử dụng để mang lại khoản thu nhập an toàn thông qua lãi suất.

Nhìn chung tại Mỹ, chứng khoán bảo đảm bằng thế chấp được giao dịch sôi động hơn trái phiếu, bởi vậy có rất ít rủi ro thanh khoản. Hơn nữa, chúng được nhận định là công cụ đầu tư cực kỳ an toàn, thường có khả năng thanh toán nợ tương đương chứng khoán kho bạc nhưng thu nhập cao hơn 1-2%.

Thu nhập hàng tháng từ chứng khoán bảo đảm bằng thế chấp có thể thay đổi khi lãi suất thay đổi vì các khoản thế chấp có thể được trả trước và khi lãi suất giảm, thì phần được thanh toán tăng lên. Khoản thanh toán trước nhiều sẽ giúp rút ngắn thời hạn của chứng khoán bảo đảm bằng thế chấp và được trả trực tiếp cho các nhà đầu tư.

Cách mua và bán chứng khoán bảo đảm bằng thế chấp

Tại Mỹ, chứng khoán bảo đảm bằng thế chấp có thể được mua thông qua bất kỳ nhà môi giới trọn gói nào. Có ngày càng nhiều nhà môi giới cung cấp các chứng khoán bảo đảm bằng thế chấp. Những chứng khoán này không rẻ, hầu hết được bán khoảng 25.000 USD. Nhưng có nhiều biến tướng của chứng khoán bảo đảm bằng thế chấp (được gọi là trái phiếu tài sản cho vay cầm cố - CMO) có thể được bán dưới 5.000 USD.

Ưu điểm chứng khoán bảo đảm bằng thế chấp

• Đây là công cụ đầu tư có rủi ro rất thấp nhưng lại cung cấp mức thu nhập cao hơn 1-2% so với những chứng khoán có rủi ro tương đương.

• Hầu hết chứng khoán bảo đảm bằng thế chấp hoặc là được bảo đảm toàn bộ hoặc bảo trợ bởi chính phủ Mỹ.

Hạn chế của chứng khoán bảo đảm bằng thế chấp

• Khoản đầu tư tối thiểu khá cao, thường từ 25.000 USD.

• Thu nhập từ chứng khoán này bị đánh thuế.

* Bài viết thể hiện quan điểm của người viết, không phải người dịch

>> Những vụ phá sản lớn nhất lịch sử - Washington Mutal Fund

>> Các chỉ báo đo lường nền kinh tế - Sách Beige