- 19,224
- 88,603
- Thread cover
- data/assets/threadprofilecover/bobvolman5-1746614377.png
- Chủ đề liên quan
- 101839,101845
Tóm tắt bài trước:
Trong phần này, chúng ta sẽ tìm hiểu về các định kiến tâm lý mà trader nên tránh mắc phải:
Thiên kiến mỏ Neo là xu hướng bị ảnh hưởng quá mức bởi thông tin đầu tiên được trình bày cho chúng ta khi đưa ra quyết định, do đó cho phép bản thân bị thúc đẩy đến một quyết định hoặc kết luận thiên về thông tin ban đầu đó. Thông tin đầu tiên này được gọi là "mỏ neo", là tiêu chuẩn mà tất cả các phương án thay thế khác đều được đánh giá và so sánh với thông tin này. Do đó, các quyết định tiếp theo không được đưa ra một cách tự nhiên, mà thay vào đó là điều chỉnh theo mỏ neo.
Ví dụ, trong các cuộc đấu giá đối với một chiếc ô tô đã qua sử dụng, mức giá đầu tiên mà nhân viên bán hàng đưa ra sẽ thiết lập điểm neo, từ đó tất cả các đề nghị tiếp theo đều dựa trên điểm neo này. Bằng cách đưa ra mức giá ban đầu, chẳng hạn như 30.000 đô la, nhân viên bán ô tô đã qua sử dụng sẽ neo suy nghĩ của khách hàng ở mức giá đó trong tiềm thức. Ngay cả khi mức giá 30.000 đô la cao hơn đáng kể so với giá trị thực của chiếc xe, tất cả các đề nghị dưới mức đó đều có vẻ hợp lý và khách hàng có khả năng sẽ phải trả mức giá cao hơn so với dự định ban đầu của họ.
Trong bối cảnh thị trường tài chính, Thiên kiến mỏ Neo sẽ có hiệu lực bất cứ khi nào ước tính hoặc kỳ vọng của 1 bên khác ảnh hưởng đến phán đoán của riêng bạn. Ví dụ, nếu mục tiêu giá cho một cổ phiếu mà bạn đang cân nhắc được một nhà phân tích Phố Wall đặt ra ở mức 200,00 đô la, thì ước tính của riêng bạn về biến động giá tiềm năng của chứng khoán đó có thể dễ dàng bị ảnh hưởng theo con số đó, có khả năng làm mờ đi sự sáng suốt trong suy nghĩ của bạn, thổi phồng kỳ vọng của bạn và kéo bạn vào một quyết định tồi.
Lần đầu tiên được chứng minh bởi các nhà tâm lý học nổi tiếng Amos Tversky và Daniel Kahneman, Tâm lý sợ mất mát đề cập đến xu hướng đưa ra các quyết định cho phép chúng ta tránh mất mát hơn là những quyết định cho phép chúng ta đạt được lợi nhuận. Ví dụ, khi bạn bị tâm lý sợ mất mát, nỗi đau bạn phải chịu khi mất 500 đô la sẽ lớn hơn đáng kể so với sự hài lòng mà bạn sẽ nhận được khi kiếm được 500 đô la. Nhiều nghiên cứu về Tâm lý sợ mất mát cho thấy rằng nhận thức của con người về mất mát mạnh gấp đôi so với nhận thức về lợi nhuận. Điều này tạo thành cơ sở cho cái được gọi là Lý thuyết triển vọng, một khái niệm kinh tế học hành vi mô tả cách mọi người lựa chọn giữa các phương án xác suất liên quan đến rủi ro. Về bản chất, Lý thuyết triển vọng cho thấy rằng một khoản lỗ được coi là quan trọng hơn một khoản lãi tương đương. Khi được biểu diễn trên đồ thị, hàm giá trị của Lý thuyết triển vọng do Tversky và Kahneman phát triển tạo thành đường cong như hình bên dưới, hình dạng bất đối xứng của đường cong này thể hiện tác động không đồng đều của các khoản lãi và lỗ có giá trị tương đương nhau:
Tâm lý sợ mất mát được thảo luận rất nhiều không chỉ trong các nghiên cứu tâm lý về cách con người đưa ra quyết định mà còn trong lĩnh vực kinh tế. Trong kinh tế học, Tâm lý sợ mất mát là một khái niệm cốt lõi khi xem xét cách các cá nhân hành động trong các tình huống liên quan đến rủi ro.
Tâm lý sợ mất mát lần đầu tiên được Kahneman và các đồng nghiệp đề xuất vào năm 1990 như một lời giải thích cho một khái niệm có liên quan chặt chẽ được gọi là hiệu ứng sở hữu. Hiệu ứng sở hữu mô tả xu hướng của con người là coi trọng hơn một thứ mà chúng ta sở hữu so với một thứ giống hệt mà chúng ta không sở hữu.
Liên hệ các khái niệm về Tâm lý sợ mất mát & Hiệu ứng sở hữu trên thị trường tài chính, có thể dễ dàng thấy được những xu hướng này có thể ảnh hưởng đến nhà đầu tư như thế nào. Tâm lý sợ mất mát có tác động rõ rệt đến khả năng chịu rủi ro của chúng ta trước và sau khi thực hiện giao dịch. Nó có thể dẫn đến sự phủ nhận khi chúng ta thua lỗ, ví dụ, khi khoản đầu tư của bạn đang tệ đi, bạn sẽ không dám cắt lỗ bởi khi bạn hành động, khoản lỗ đã thành 1 khoản lỗ thực thụ. Tương tự như vậy, Hiệu ứng sở hữu khiến chúng ta quá “si tình” với một mã chứng khoán riêng lẻ chỉ vì chúng ta cảm thấy có ý thức sở hữu đối với nó, thì sự gắn bó về mặt cảm xúc đó có thể dẫn đến phán đoán sai và đưa ra những quyết định tồi tệ.
- Trong bài trước, chúng ta đã tìm hiểu về các yếu tố khuếch đại đã làm tăng cường các tác động lên sự bùng nổ của thị trường chứng khoán & tạo nên Sự phấn khích phi lý
- Đầu tiên, đã có sự thay đổi trong thái độ của nhà đầu tư đối với cổ phiếu. Vào cuối những năm 1990, cổ phiếu được coi là khoản đầu tư dài hạn không thể sai lầm.
- Thứ hai, sự chú ý của công chúng đối với thị trường chứng khoán khi chúng tạo đỉnh mới vào những năm 1990. Nhận thức này đã tạo ra nhiều tiền đề hơn dẫn đến sự bùng nổ của thị trường cổ phiếu.
- Thứ ba, sự tăng giá liên tục của giá cổ phiếu đã tạo ra một vòng phản hồi giúp công chúng luôn chú ý đến cổ phiếu. Khi các phương tiện truyền thông đưa tin về sự tăng giá của thị trường chứng khoán, dòng tiền mới đã tìm đường vào thị trường chứng khoán và đẩy giá lên cao hơn nữa.
Trong phần này, chúng ta sẽ tìm hiểu về các định kiến tâm lý mà trader nên tránh mắc phải:
Thiên kiến mỏ Neo
Thiên kiến mỏ Neo là xu hướng bị ảnh hưởng quá mức bởi thông tin đầu tiên được trình bày cho chúng ta khi đưa ra quyết định, do đó cho phép bản thân bị thúc đẩy đến một quyết định hoặc kết luận thiên về thông tin ban đầu đó. Thông tin đầu tiên này được gọi là "mỏ neo", là tiêu chuẩn mà tất cả các phương án thay thế khác đều được đánh giá và so sánh với thông tin này. Do đó, các quyết định tiếp theo không được đưa ra một cách tự nhiên, mà thay vào đó là điều chỉnh theo mỏ neo.
Ví dụ, trong các cuộc đấu giá đối với một chiếc ô tô đã qua sử dụng, mức giá đầu tiên mà nhân viên bán hàng đưa ra sẽ thiết lập điểm neo, từ đó tất cả các đề nghị tiếp theo đều dựa trên điểm neo này. Bằng cách đưa ra mức giá ban đầu, chẳng hạn như 30.000 đô la, nhân viên bán ô tô đã qua sử dụng sẽ neo suy nghĩ của khách hàng ở mức giá đó trong tiềm thức. Ngay cả khi mức giá 30.000 đô la cao hơn đáng kể so với giá trị thực của chiếc xe, tất cả các đề nghị dưới mức đó đều có vẻ hợp lý và khách hàng có khả năng sẽ phải trả mức giá cao hơn so với dự định ban đầu của họ.
Trong bối cảnh thị trường tài chính, Thiên kiến mỏ Neo sẽ có hiệu lực bất cứ khi nào ước tính hoặc kỳ vọng của 1 bên khác ảnh hưởng đến phán đoán của riêng bạn. Ví dụ, nếu mục tiêu giá cho một cổ phiếu mà bạn đang cân nhắc được một nhà phân tích Phố Wall đặt ra ở mức 200,00 đô la, thì ước tính của riêng bạn về biến động giá tiềm năng của chứng khoán đó có thể dễ dàng bị ảnh hưởng theo con số đó, có khả năng làm mờ đi sự sáng suốt trong suy nghĩ của bạn, thổi phồng kỳ vọng của bạn và kéo bạn vào một quyết định tồi.
Tâm lý sợ mất mát & Hiệu ứng sở hữu
Lần đầu tiên được chứng minh bởi các nhà tâm lý học nổi tiếng Amos Tversky và Daniel Kahneman, Tâm lý sợ mất mát đề cập đến xu hướng đưa ra các quyết định cho phép chúng ta tránh mất mát hơn là những quyết định cho phép chúng ta đạt được lợi nhuận. Ví dụ, khi bạn bị tâm lý sợ mất mát, nỗi đau bạn phải chịu khi mất 500 đô la sẽ lớn hơn đáng kể so với sự hài lòng mà bạn sẽ nhận được khi kiếm được 500 đô la. Nhiều nghiên cứu về Tâm lý sợ mất mát cho thấy rằng nhận thức của con người về mất mát mạnh gấp đôi so với nhận thức về lợi nhuận. Điều này tạo thành cơ sở cho cái được gọi là Lý thuyết triển vọng, một khái niệm kinh tế học hành vi mô tả cách mọi người lựa chọn giữa các phương án xác suất liên quan đến rủi ro. Về bản chất, Lý thuyết triển vọng cho thấy rằng một khoản lỗ được coi là quan trọng hơn một khoản lãi tương đương. Khi được biểu diễn trên đồ thị, hàm giá trị của Lý thuyết triển vọng do Tversky và Kahneman phát triển tạo thành đường cong như hình bên dưới, hình dạng bất đối xứng của đường cong này thể hiện tác động không đồng đều của các khoản lãi và lỗ có giá trị tương đương nhau:
Tâm lý sợ mất mát được thảo luận rất nhiều không chỉ trong các nghiên cứu tâm lý về cách con người đưa ra quyết định mà còn trong lĩnh vực kinh tế. Trong kinh tế học, Tâm lý sợ mất mát là một khái niệm cốt lõi khi xem xét cách các cá nhân hành động trong các tình huống liên quan đến rủi ro.
Tâm lý sợ mất mát lần đầu tiên được Kahneman và các đồng nghiệp đề xuất vào năm 1990 như một lời giải thích cho một khái niệm có liên quan chặt chẽ được gọi là hiệu ứng sở hữu. Hiệu ứng sở hữu mô tả xu hướng của con người là coi trọng hơn một thứ mà chúng ta sở hữu so với một thứ giống hệt mà chúng ta không sở hữu.
Liên hệ các khái niệm về Tâm lý sợ mất mát & Hiệu ứng sở hữu trên thị trường tài chính, có thể dễ dàng thấy được những xu hướng này có thể ảnh hưởng đến nhà đầu tư như thế nào. Tâm lý sợ mất mát có tác động rõ rệt đến khả năng chịu rủi ro của chúng ta trước và sau khi thực hiện giao dịch. Nó có thể dẫn đến sự phủ nhận khi chúng ta thua lỗ, ví dụ, khi khoản đầu tư của bạn đang tệ đi, bạn sẽ không dám cắt lỗ bởi khi bạn hành động, khoản lỗ đã thành 1 khoản lỗ thực thụ. Tương tự như vậy, Hiệu ứng sở hữu khiến chúng ta quá “si tình” với một mã chứng khoán riêng lẻ chỉ vì chúng ta cảm thấy có ý thức sở hữu đối với nó, thì sự gắn bó về mặt cảm xúc đó có thể dẫn đến phán đoán sai và đưa ra những quyết định tồi tệ.
Nguồn: Stockcharts
Giới thiệu sách Trading hay
Phương Pháp Wyckoff Hiện Đại - Kỹ thuật Nhận diện Xu hướng Thị trường Tiềm năng
Phương pháp Wyckoff là một phương pháp price action kinh điển và đem lại thành công cho nhiều trader. Phương pháp này là nền tảng của nhiều phương pháp trading nổi tiếng khác
Bài viết liên quan
