Mối quan hệ giữa Trái phiếu và Hàng hóa

Xin chào anh em, hôm nay tiếp tục về kiến thức Fundametal nhé, hôm qua mình có nói trong 4 bài nền tảng của cô Anna Coulling nói về Fundametal có 4 sản phẩm để chúng ta cần lưu tâm

• Trái phiếu (Bonds)
• Hàng hóa (Commodities)
• Cổ phiếu (Equities)
• Tiền tệ (Currencies)

Hôm nay mình sẽ nói tới sự tương quan trái phiếu và hàng hóa

Mối quan hệ giữa trái phiếu và hàng hóa đúng là một bài toán hóc búa, cứ như cố nhặt một miếng thạch trơn tuột vậy! Để dễ hình dung, hãy tưởng tượng nó như một chiếc la bàn: trái phiếu nằm ở phía Tây, hàng hóa ở phía Đông, lạm phát ở phía Bắc, còn đồng đô la Mỹ thì chốt ở phía Nam. Kim la bàn sẽ xoay liên tục, tùy thuộc vào việc nền kinh tế đang ở giai đoạn nào trong chu kỳ – có thể là tăng trưởng, suy thoái, hay đâu đó ở giữa. Những yếu tố như lạm phát, khi giá cả hàng hóa và dịch vụ tăng vọt khiến đồng tiền mất giá trị, hoặc giảm phát, thậm chí lạm phát đình trệ, đều là những “chất xúc tác” lớn chi phối mối liên kết này. Dù nghe có vẻ rắc rối, nhưng hiểu được sự tương tác đa chiều này sẽ giúp anh em nhìn rõ hơn cách các thị trường tài chính đan xen và ảnh hưởng lẫn nhau, từ đó đưa ra quyết định sáng suốt hơn khi đầu tư.

• Trái phiếu nằm ở phía Tây,
• Hàng hóa ở phía Đông,
• Lạm phát ở phía Bắc,
• và Đồng USD ở phía Nam.

Nói về mối quan hệ giữa trái phiếu, hàng hóa, lạm phát và lãi suất đúng là một chủ đề hơi “khó nhai”, nhưng cực kỳ quan trọng với dân giao dịch forex, vì nó giống như bản đồ chỉ đường cho chu kỳ kinh tế và những thay đổi trong chính sách tiền tệ. Lạm phát không phải lúc nào cũng đáng sợ đâu, chỉ khi nó “vượt rào” và mất kiểm soát thì mới thành vấn đề. Mà lạm phát thì cũng có nhiều loại, mỗi loại lại tác động khác nhau đến trái phiếu và hàng hóa, nên càng thêm phần rắc rối. Chính phủ chỉ có một “vũ khí” đơn giản là lãi suất để điều chỉnh nền kinh tế, khiến nó cứ xoay vần qua các giai đoạn: lúc thì tăng trưởng bùng nổ, lúc lại co cụm, rồi có khi rơi vào suy thoái. Chẳng có biểu đồ nào chỉ rõ ta đang ở đâu trong chu kỳ kinh tế cả, nhưng trái phiếu và hàng hóa lại như hai người bạn thân, bật mí cho ta biết về lạm phát hay giảm phát, từ đó đoán được ngân hàng trung ương sẽ “tung chiêu” gì với lãi suất. Đặc biệt, khi thấy giá hàng hóa và lợi suất trái phiếu cùng “leo thang”, thì 99% là lạm phát đang gõ cửa, kéo theo khả năng lãi suất thay đổi, mở màn cho một giai đoạn mới của chu kỳ kinh tế. Hiểu được mối liên kết này, dân forex sẽ dễ dàng “bắt sóng” kỳ vọng lạm phát và đưa ra quyết định đầu tư khôn ngoan hơn, dựa trên cách nhu cầu kinh tế toàn cầu “đấu” với chi phí của đồng đô la Mỹ trên thị trường.



Nói về hàng hóa, có vài điều cần nắm rõ để không bị rối, đặc biệt với anh em giao dịch forex. Đầu tiên, đừng nghĩ tất cả hàng hóa đều giống nhau. Mỗi loại có đặc điểm riêng, nên không thể vơ đũa cả nắm. Ví dụ, cứ thấy giá hàng hóa tăng mà nghĩ ngay lạm phát thì dễ sai lắm! Lấy vàng làm ví dụ, nó là hàng hóa nhưng chẳng ai ăn vàng hay dùng nhiều trong công nghiệp cả, nên nó không đại diện cho cả nhóm hàng hóa. Thay vào đó, vàng là “bến đỗ an toàn” khi thị trường rối loạn, đồng thời cũng là thứ dân đầu tư hay mua để phòng lạm phát.

Thứ hai, hàng hóa cũng là một loại tài sản, y như cổ phiếu hay trái phiếu, nên nó có vai trò riêng trong danh mục đầu tư. Thứ ba, giá hàng hóa tăng không chỉ vì lạm phát đâu. Có khi giá vàng tăng vì nhà đầu tư lo ngại bất ổn, đổ tiền vào vàng để “trú ẩn”, hoặc cũng có thể vì họ sợ lạm phát nên mua vàng để bảo vệ túi tiền. Nói chung, vàng vừa là tín hiệu của lạm phát tiềm năng, vừa là nơi dòng tiền tìm đến khi mọi thứ bất ổn. Hiểu mấy điểm này giúp anh em nhìn rõ hơn bức tranh kinh tế, từ đó đoán được xu hướng lạm phát hay lãi suất mà điều chỉnh chiến lược giao dịch cho chuẩn!

Nói về bạc, nó cũng na ná vàng, dù được xếp vào nhóm kim loại công nghiệp nhưng ngày càng được dân đầu tư xem như “bến đỗ an toàn” và là lựa chọn rẻ hơn vàng. Quay lại lúc chúng ta bắt đầu mổ xẻ hàng hóa, chúng được chia thành ba nhóm chính: nông nghiệp, kim loại và năng lượng. Trong đó, nông nghiệp là dễ hình dung nhất khi nói về lạm phát. Nhóm này gồm các thứ thân thuộc như ngô, lúa mì, gia súc, gỗ, bông – những thứ nông dân khắp nơi sản xuất. Ai cũng hiểu, nếu ngô với lúa mì tăng giá, thì bánh mì, thịt bò, thịt lợn cũng sẽ “leo thang” vì thức ăn chăn nuôi phụ thuộc vào ngô và lúa mì. Những đợt tăng giá này rồi sẽ xuất hiện trong số liệu lạm phát, dựa trên một “giỏ hàng” tiêu chuẩn mà người ta dùng để đo lạm phát hàng ngày.

Nhưng mà, đừng nghĩ giá hàng hóa tăng là lạm phát “ập tới” ngay tức thì đâu nhé! Thường phải mất 6-9 tháng, thậm chí cả năm hay hai năm, để giá cả lan tỏa từ cánh đồng tới siêu thị và phản ánh vào dữ liệu kinh tế. Hàng hóa phải được mua, chế biến, biến thành sản phẩm, rồi mua bán tiếp, nên quá trình này không nhanh. Vì thế, thấy giá hàng hóa tăng mà vội nghĩ lạm phát sắp “bùng” và lãi suất sẽ tăng ngay thì hơi sớm. Hiểu cái này giúp anh em forex không vội vàng kết luận, mà kiên nhẫn quan sát để bắt đúng sóng thị trường!

Nói về contango và backwardation, đây là hai “bí kíp” giúp anh em phân biệt giá hàng hóa tăng là do thiếu cung hay do cầu cao, cực kỳ hữu ích để đoán lạm phát. Dễ hiểu thế này: Nếu giá ngô ở trạng thái backwardation, tức là hợp đồng tương lai gần hết hạn có giá cao hơn hợp đồng xa hơn, thì giá sẽ tạo một đường cong đi xuống. Điều này báo hiệu nguồn cung đang bị thiếu hụt trong ngắn hạn, kiểu như ngô bị mất mùa do hạn hán hay lũ lụt. Ngược lại, contango là khi hợp đồng tương lai xa hơn có giá cao hơn hiện tại, tạo đường cong giá đi lên. Đây là trạng thái bình thường, cho thấy giá tăng vì nhu cầu cao, và chính cái này mới là tín hiệu lạm phát. Còn backwardation thì thường chỉ là vấn đề tạm thời, không gây lạm phát lâu dài.


Để rõ hơn về lạm phát, có ba loại chính cần biết:

• Lạm phát cầu kéo: Như ví dụ ngô ở trên, khi dân chúng đổ xô mua làm giá tăng.
• Lạm phát chi phí đẩy: Xảy ra khi lương bổng hay chi phí sản xuất tăng, đẩy giá hàng hóa lên, cũng là dấu hiệu lạm phát rõ rệt.
• Lạm phát nhập khẩu: [Chưa đề cập chi tiết, nhưng thường là khi giá hàng nhập khẩu tăng, ảnh hưởng đến kinh tế trong nước.]

Hiểu mấy cái này giúp anh em forex “bắt mạch” thị trường chuẩn hơn, biết lúc nào giá hàng hóa tăng là báo hiệu lạm phát thật sự, từ đó đoán được lãi suất có thể thay đổi ra sao để điều chỉnh chiến lược giao dịch cho khớp

Cuối cùng, có một loại lạm phát nữa là lạm phát nhập khẩu, xảy ra khi đồng nội tệ yếu đi. Điều này có thể giúp hàng xuất khẩu bán chạy, nhưng lại làm các nước nhập khẩu nhiều như Việt Nam “đau ví”, vì chi phí nhập hàng tăng, đẩy lạm phát lên. Hiểu mấy cái này, anh em forex sẽ thấy tại sao cần nắm rõ các mối liên kết kinh tế. Chúng như “bộ máy” khiến thị trường xoay vần, từ lạm phát đến lãi suất, rồi quay lại ảnh hưởng giá tiền tệ. Vậy lạm phát tốt hay xấu? Tùy tình huống thôi! Nếu lạm phát “hiền”, được kiểm soát, nó giúp kinh tế phát triển, doanh nghiệp mở rộng, việc làm tăng. Nhưng nếu nó “bùng nổ” mất kiểm soát, lãi suất sẽ bị đẩy lên, kinh tế chững lại, dân mất việc – đúng là đau đầu!

Bài viết này đào sâu vào mối quan hệ “hại não” giữa trái phiếu và hàng hóa, cái mà cực kỳ quan trọng với anh em forex vì nó như “la bàn” chỉ hướng lạm phát và lãi suất. Tóm gọn, hai thứ này không chỉ đơn giản là “giá lên, giá xuống” mà liên kết chặt chẽ với nhau qua cung-cầu, đồng đô la Mỹ, và chu kỳ kinh tế. Giá hàng hóa tăng có thể vì dân đổ xô mua (như ngô, lúa mì tăng do cầu cao, báo hiệu lạm phát), hoặc vì thiếu cung (mất mùa do thời tiết, thường chỉ tạm thời), hay do đô la Mỹ yếu đi làm mọi thứ đắt đỏ hơn. Để phân biệt, anh em nhìn vào thị trường tương lai: contango (giá tương lai cao hơn, do cầu kéo) là dấu hiệu lạm phát, còn backwardation (giá tương lai thấp hơn, do thiếu cung) thì không. Về trái phiếu, lợi suất tăng khi giá trái phiếu giảm, cho thấy kỳ vọng lạm phát hoặc tiền đang chảy từ hàng hóa, cổ phiếu (rủi ro cao) sang trái phiếu an toàn, nhất là khi lợi suất kho bạc Mỹ 10 năm vượt 5% – điểm “bẻ lái” khiến nhà đầu tư chuyển hướng. Hiểu mối tương quan này giúp anh em forex “bắt sóng” được ý định của ngân hàng trung ương, đoán đúng xu hướng tỷ giá để giao dịch chuẩn chỉnh!

Chuyện lạm phát và giảm phát, tôi sẽ mổ xẻ kỹ hơn sau. Giờ nói về trái phiếu chút, vì nó cũng là “la bàn” để đoán lạm phát tương lai. Nhớ lại nhé, trái phiếu có giá và lợi suất: giá tăng thì lợi suất giảm, giá giảm thì lợi suất tăng. Giờ thử đứng ở góc độ người phát hành trái phiếu, như chính phủ hay cơ quan địa phương, muốn huy động tiền cho dự án. Họ sẽ phát hành trái phiếu, nhưng với lãi suất (coupon) bao nhiêu? Câu hỏi này quan trọng, vì nó liên quan trực tiếp đến kỳ vọng lạm phát và cách thị trường phản ứng. Hiểu được các yếu tố này, anh em forex sẽ dễ dàng “bắt sóng” thị trường, đoán đúng xu hướng lãi suất và lạm phát để giao dịch chuẩn chỉnh hơn!