Vì sao ông Trump lại mong muốn FED hạ mạnh lãi suất đến vậy?

Một độc giả gửi thư đến chuyên mục Moneyist đặt câu hỏi về nghịch lý giữa dữ liệu lạm phát tăng và kỳ vọng cắt giảm lãi suất của Phố Wall. Điều này làm dấy lên tranh luận xoay quanh chính sách tiền tệ, vai trò của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), và mục tiêu thực sự của Tổng thống Donald Trump.

"Lạm phát tăng, thị trường chứng khoán cũng tăng vì kỳ vọng cắt giảm lãi suất. Tại sao cắt giảm lãi suất lại được coi là tích cực? Kinh tế chậm lại chẳng phải sẽ khiến thị trường giảm sao?" — một độc giả bày tỏ băn khoăn.

Phố Wall phản ứng tích cực bất chấp lạm phát tăng​

Thị trường chứng khoán Mỹ đồng loạt tăng điểm trong hai phiên đầu tuần, ngay sau khi chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 7 được công bố. Dữ liệu cho thấy CPI tăng mạnh nhất trong 6 tháng qua. Tuy nhiên, thị trường lại phản ứng tích cực vì cho rằng số liệu này không vượt kỳ vọng, mở ra khả năng Fed có thể cắt giảm lãi suất trong thời gian tới.

Theo báo cáo của Deutsche Bank, “việc CPI phù hợp kỳ vọng đã tạo cảm giác nhẹ nhõm, giúp cổ phiếu tăng giá và thị trường tín dụng ổn định hơn, do nhà đầu tư tin tưởng vào khả năng Fed sắp nới lỏng chính sách tiền tệ.”

Ngay sau báo cáo CPI, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent trả lời Fox Business rằng: “Câu hỏi lớn hiện nay là: liệu có cần cắt giảm lãi suất 50 điểm cơ bản vào tháng 9 hay không?”

Tổng thống Trump – người duy nhất quyết liệt thúc đẩy giảm lãi suất​

Trong khi các nhà kinh tế còn tranh cãi về rủi ro lạm phát, ông Donald Trump lại là một trong số ít lãnh đạo công khai kêu gọi Fed cắt giảm lãi suất mạnh tay. Động cơ của ông Trump có thể bao gồm:

• Kích thích tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh thị trường việc làm đang có dấu hiệu suy yếu;
• Hạ chi phí vay mượn cho doanh nghiệp và người tiêu dùng, tạo đà cho đầu tư và tiêu dùng;
• Giảm gánh nặng nợ công – hiện đã vượt 37.000 tỷ USD, trong khi lãi vay hàng năm vượt 1.000 tỷ USD;
• Củng cố thị trường chứng khoán, vốn là một chỉ báo quan trọng trong chiến dịch tranh cử;
• Và đặc biệt, bù đắp tác động từ chính sách áp thuế nhập khẩu, vốn làm tăng chi phí hàng hóa tiêu dùng.

Không khó hiểu khi Trump liên tục chỉ trích Chủ tịch Fed Jerome Powell, thậm chí gần đây ông gọi Powell là “kẻ ngốc”, vì cho rằng lãi suất cao đã khiến người dân khó tiếp cận nhà ở. Trong bối cảnh này, việc cắt giảm lãi suất có thể được coi là một “quân bài chính trị” hữu hiệu.

Bối cảnh chính sách tiền tệ vẫn rất phức tạp​

Fed là cơ quan độc lập và quyết định lãi suất không phụ thuộc vào chính phủ hay Tổng thống. Mọi quyết sách được đưa ra bởi Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) gồm 12 thành viên. Tại thời điểm này, các quan chức Fed vẫn chia rẽ sâu sắc.

Chủ tịch Fed khu vực Kansas City – ông Jeff Schmid – nhận định: “Thị trường lao động dù đang hạ nhiệt nhưng vẫn khỏe mạnh.” Trong khi đó, Chủ tịch Fed Richmond – ông Tom Barkin – lưu ý: “Sự cân bằng giữa lạm phát và việc làm vẫn chưa rõ ràng.”

Thống kê mới nhất cho thấy CPI tháng 7 tăng 0,2% so với tháng trước và 2,7% so với cùng kỳ năm ngoái – vẫn cao hơn mục tiêu 2% của Fed. Tuy nhiên, thị trường đang kỳ vọng vào khả năng Fed sẽ nới lỏng chính sách tại cuộc họp tháng 9 tới, tùy theo các báo cáo việc làm và CPI sắp công bố.

“Tin xấu là tin tốt”? – Tâm lý thị trường vẫn đầy mâu thuẫn​

Bất chấp áp lực lạm phát, cả ba chỉ số chính của thị trường Mỹ đều tăng điểm trong phiên giữa tuần:

• S&P 500 tăng 0,32%
• Nasdaq Composite tăng 0,14%
• Dow Jones tăng 1,04%

Điều đáng chú ý là CPI lõi – loại trừ giá thực phẩm và năng lượng – tăng 0,3% trong tháng 7 và tăng 3,1% so với cùng kỳ, chủ yếu do chi phí dịch vụ (vé máy bay, y tế) leo thang.

GDP quý II của Mỹ tăng trưởng trở lại sau khi sụt giảm trong quý I, nhưng giới chuyên gia cảnh báo sự phục hồi này mang tính kỹ thuật – người tiêu dùng chuyển hướng chi tiêu để tránh thuế, trong khi thâm hụt thương mại giảm do cầu nhập khẩu yếu đi.

Báo cáo việc làm tháng 7 cũng khiến Fed phải cân nhắc: Mỹ chỉ tạo thêm 73.000 việc làm mới – thấp hơn nhiều so với kỳ vọng (100.000), và tỷ lệ thất nghiệp tăng từ 4,1% lên 4,2%.

Chuyên gia và nhà đầu tư vẫn bất đồng​

Nhiều độc giả của chuyên mục Moneyist cho rằng Phố Wall đang đánh cược rằng lãi suất sẽ giảm, dù các chỉ số vĩ mô đang “nửa vời”. Có ý kiến cho rằng đồng USD yếu đi sẽ hỗ trợ các công ty xuất khẩu, giúp thị trường cổ phiếu tăng trưởng. Tuy nhiên, một số người vẫn lo ngại về lạm phát dịch vụ và đà suy yếu của thị trường lao động.

Kết luận: Mọi con mắt đều dồn về cuộc họp tháng 9 của FED​

Câu hỏi mà nhiều người vẫn trăn trở: Liệu Fed sẽ cắt giảm lãi suất vào tháng 9 tới không?

Tổng thống Trump đang gia tăng áp lực để biến điều đó thành hiện thực, với mục tiêu rõ ràng: tạo đòn bẩy cho nền kinh tế, thị trường và vị thế chính trị của chính ông.

Tuy nhiên, nếu Fed hành động quá sớm trong khi lạm phát chưa được kiểm soát, rủi ro kéo dài chu kỳ lạm phát là điều hoàn toàn có thể xảy ra.

Chính sách tiền tệ không phải là công cụ phục vụ chính trị — nhưng ở Mỹ, mọi thứ đều có thể bị chính trị hóa.