Lừa đảo, gian lận tiền số sẽ được lọc sớm?

Các dự án tiền số "ảo", lừa đảo sẽ được sàng lọc và cảnh báo sớm rủi ro trên toàn cầu với sự hợp tác của các quốc gia.

"Lọc" dự án lừa đảo

VN đã cho phép thí điểm thị trường tài sản mã hóa, trong đó bao gồm tiền mã hóa, tiền số nhưng cũng được cảnh báo sẽ có nhiều rủi ro, nhất là lừa đảo trong lĩnh vực tiền số. Thế nên, với lễ mở ký công ước của LHQ về phòng chống tội phạm mạng (Công ước Hà Nội) vừa diễn ra với đại diện 72 quốc gia đăng ký tham gia công ước, các rủi ro này sẽ được hạn chế.




Chuyên gia an ninh mạng Võ Đỗ Thắng phân tích các vụ lừa đảo trên thị trường tiền số, liên quan đến các đồng tiền mã hóa trên toàn cầu và cả ở VN thời gian qua diễn ra liên tục. Nguyên nhân đầu tiên là do bản chất của tiền số mang tính phi tập trung và giao dịch ẩn danh. Điều này khiến không có tổ chức hay quốc gia nào có thể giám sát và từ đó phát sinh ra nhiều dự án mang tính lừa đảo. Thứ hai, nhiều quốc gia trước đây chưa có quy định liên quan nên không có cơ sở để xử lý gian lận, tội phạm trong lĩnh vực tiền số. Bất kỳ cá nhân hay tổ chức nào đó đều có thể tự phát hành tiền số, đưa ra dự án "ảo" hay theo kiểu "tay không bắt giặc", mang tính lừa đảo nhà đầu tư.

Vì vậy khi nhiều quốc gia đồng ý tham gia Công ước Hà Nội thì họ sẽ xem xét và sửa đổi, ban hành các luật có liên quan về tội phạm mạng, trong đó có cả tiền số. Từ đó các cá nhân, tổ chức nếu muốn phát hành tiền số sẽ phải tuân thủ quy định chung. Hay nói cách khác, các hoạt động, dự án nào đó khi được đưa ra công chúng sẽ phải được định danh mà không còn ẩn danh nữa. Từ khung pháp lý đó thì sẽ có cơ chế giám sát từ các bộ, ngành không chỉ của một nước mà còn từ nhiều quốc gia.

Bên cạnh đó, sự phối hợp trên toàn cầu theo Công ước Hà Nội sẽ giúp nhiều quốc gia khi có sự cố tấn công mạng hoặc điều tra gian lận lừa đảo trên thị trường tiền số cũng có đầu mối liên lạc, trao đổi dữ liệu và truy vết nhanh hơn. Đồng thời, việc chia sẻ dữ liệu trong hoạt động bảo mật, chống tội phạm mạng rất quan trọng để các quốc gia có thể đưa ra những cảnh báo sớm trên thị trường.

"Công ước Hà Nội có thể ví như một cơ quan Interpol (Tổ chức Cảnh sát hình sự quốc tế) trên không gian mạng, từ đó sẽ giúp VN nói riêng và nhiều quốc gia khác ngăn ngừa hiệu quả hơn việc lừa đảo quốc tế, chống tội phạm mạng nói chung", ông Võ Đỗ Thắng chia sẻ.




Đồng quan điểm, chuyên gia an ninh mạng Ngô Minh Hiếu cũng cho rằng trước đây các vụ lừa đảo hay rửa tiền bằng tiền số thường được phát hiện khi tội phạm rút tiền qua một sàn chính thống nào đó. Ngược lại, các vụ lừa đảo sẽ khó truy vết nếu tội phạm sử dụng "máy trộn", giao dịch qua nhiều đồng tiền số khác nhau. Nhưng sắp tới với sự phối hợp giữa nhiều quốc gia, cùng chia sẻ dữ liệu thì việc truy vết sẽ nhanh hơn, hiệu quả hơn. Đồng thời, vấn đề xử lý các cá nhân, tổ chức tội phạm hay lừa đảo cũng đạt kết quả cao hơn.

Ông Ngô Minh Hiếu nhấn mạnh: Trước đây các cá nhân, tổ chức lừa đảo thường trú ở một quốc gia nào đó và dù VN phát hiện ra cũng không thể xử lý vì chưa có cơ sở phối hợp xuyên quốc gia. Việc có Công ước Hà Nội sẽ có nền tảng pháp lý rõ ràng và sự phối hợp đó sẽ giúp phát hiện và xử lý tội phạm nhanh hơn, thậm chí có thể ngăn ngừa và giảm thiểu được số lượng nạn nhân bị lừa đảo, tấn công.

Hạn chế rủi ro trên thị trường

Theo ông Võ Đỗ Thắng, quan trọng nhất là việc tham gia của nhiều nước đã cho thấy sự đồng lòng, nhất trí để phòng, chống vấn nạn tội phạm mạng nói chung hay lừa đảo trên thị trường tiền số nói riêng. Bởi theo xu hướng phát triển công nghệ thì tội phạm mạng còn phát triển mạnh. Trong đó, thị trường tài sản mã hóa, tiền mã hóa là một lĩnh vực tiềm ẩn nhiều rủi ro cho nhà đầu tư lẫn các tổ chức tham gia vào thị trường.