Rủi ro chiến tranh tiền tệ từ quan điểm của ông Trump

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cho biết ông đã nói với các nhà lãnh đạo Nhật Bản và Trung Quốc rằng họ không thể tiếp tục giảm giá trị đồng tiền của mình vì làm như vậy sẽ không công bằng với Hoa Kỳ.

Những phát biểu này làm gia tăng sự lo lắng của thị trường khi mức thuế mới 25% của Trump đối với hàng nhập khẩu từ Mexico và Canada có hiệu lực vào thứ Ba, cùng với việc tăng gấp đôi thuế đối với hàng hóa Trung Quốc lên 20%, trong một động thái leo thang căng thẳng thương mại toàn cầu mới.

Phản ánh rủi ro mà nền kinh tế phụ thuộc vào xuất khẩu của Nhật Bản phải đối mặt do sự bất ổn về chính sách tiền tệ và thuế quan của Washington, chỉ số Nikkei đã giảm gần 2% vào thứ Ba khi những bình luận của Trump đẩy đồng yên lên cao. Đồng yên tăng nhẹ lên 148,60 yên đổi 1 đô la vào thứ Ba, tăng so với mức khoảng 150 yên đổi 1 đô la vào thứ Hai.

"Tôi đã gọi cho Chủ tịch Tập Cận Bình và các nhà lãnh đạo Nhật Bản để nói rằng các ngài không thể tiếp tục cắt giảm và phá vỡ giá trị đồng tiền của mình nữa", Trump phát biểu tại Nhà Trắng hôm thứ Hai. "Bạn không thể làm như vậy vì điều đó không công bằng với chúng tôi. Rất khó để chúng tôi sản xuất máy kéo, Caterpillar ở đây, khi Nhật Bản, Trung Quốc và những nơi khác đang phá giá đồng tiền của họ, nghĩa là kéo nó xuống", ông nói.




Ông Trump nói thêm rằng thay vì liên tục phàn nàn qua điện thoại về những nỗ lực như vậy, Hoa Kỳ có thể bù đắp cho bất lợi mà các nhà sản xuất của mình phải chịu bằng cách áp dụng thuế quan. "Vì vậy, tất cả những điều này cộng lại", ông nói. "Và cách bạn giải quyết nó rất dễ dàng là bằng thuế quan".

Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản Katsunobu Kato cho biết Tokyo không áp dụng các chính sách nhằm trực tiếp làm suy yếu đồng yên khi được hỏi về bình luận của Trump. "Nhật Bản đã xác nhận lập trường cơ bản của mình về chính sách tiền tệ" với các nước G7 và Hoa Kỳ, bao gồm cả các cuộc đàm phán hai chiều với Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Scott Bessent vào ngày 29 tháng 1, Kato phát biểu tại một cuộc họp báo ở Tokyo vào thứ ba.

Thủ tướng Shigeru Ishiba cũng nói với quốc hội rằng Nhật Bản không theo đuổi cái gọi là "chính sách phá giá tiền tệ", đồng thời nói thêm rằng ông không nhận được cuộc gọi nào từ Trump về chính sách tỷ giá hối đoái.

Thị trường đang tập trung vào BoJ ​

Nhật Bản và Trung Quốc bị Trump cáo buộc cố tình làm suy yếu đồng tiền của họ trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông với tư cách là tổng thống. Một loạt các thông báo về thuế quan trả đũa giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc đã khiến đồng tiền của Trung Quốc giảm hơn 12% so với đô la trong khoảng thời gian từ tháng 3 năm 2018 đến tháng 5 năm 2020.

Gần đây, Trung Quốc đã tập trung vào việc ổn định các động thái của đồng tiền. Đồng nhân dân tệ đã tăng nhẹ so với đồng đô la vào thứ Ba khi ngân hàng trung ương tiếp tục định hướng đồng tiền này vững chắc hơn - một động thái mà một số nhà phân tích cho là nhằm mục đích giảm bớt căng thẳng với Washington.

"Trung Quốc và Nhật Bản không giữ giá đồng tiền của họ ở mức thấp, và thực tế là họ đang làm ngược lại", Chang Wei Liang, chiến lược gia tiền tệ và tín dụng tại DBS, cho biết. "Chúng tôi thấy Trung Quốc và Nhật Bản đang liên kết với Hoa Kỳ vì không muốn chứng kiến đồng Nhân dân tệ và đồng Yên suy yếu quá mức."




Về phần mình, các nhà hoạch định chính sách Nhật Bản rất nhạy cảm với rủi ro khi Trump đưa ra những bình luận rõ ràng về đồng yên và gây ra sự biến động của thị trường, có thể gây tổn hại đến sự phục hồi kinh tế mong manh.

Trong khi đồng yên yếu thúc đẩy xuất khẩu của Nhật Bản, những động thái gần đây của Tokyo trên thị trường tiền tệ nhằm ngăn chặn đồng yên giảm mạnh làm tăng chi phí nhập khẩu và gây tổn hại đến tiêu dùng.

Tuần trước, nhà ngoại giao tiền tệ hàng đầu của Nhật Bản, Atsushi Mimura, thừa nhận sự phục hồi của đồng yên vào thời điểm đó phản ánh nền tảng kinh tế vững chắc của đất nước và triển vọng tăng lãi suất trong thời gian tới của ngân hàng trung ương.

Nhật Bản đã liên tục và thành công trong việc thúc giục các thành viên G7 và G20 tái khẳng định cam kết của họ rằng sự biến động quá mức trên thị trường tiền tệ là điều không mong muốn - ngôn ngữ mà Tokyo coi là biện minh cho việc can thiệp vào đồng yên khi biến động của đồng tiền này quá mạnh và do hoạt động giao dịch đầu cơ thúc đẩy.

Lời chỉ trích của Trump về đồng yên yếu và sự không chắc chắn về tác động của các mối đe dọa áp thuế của ông đối với tăng trưởng toàn cầu có thể làm phức tạp thêm quyết định của Ngân hàng Nhật Bản về thời điểm tăng lãi suất.

Một số nhà phân tích dự đoán sự không hài lòng của Trump về đồng yên yếu sẽ thúc đẩy Ngân hàng Nhật Bản tăng lãi suất thêm nữa.

Hiroyuki Machida, giám đốc bộ phận ngoại hối và hàng hóa Nhật Bản tại ANZ, cho biết: "Nhật Bản không thể can thiệp mua yên, bán đô la ở mức giá yên hiện tại, do đó, áp lực sẽ đè nặng lên BOJ khiến ngân hàng này phải tăng lãi suất". Ông cho biết, "Những bình luận của Trump đã cho các nhà đầu tư lý do để mua đồng yên" với kỳ vọng BOJ có thể tăng lãi suất hai lần trong năm nay.

Năm ngoái, ngân hàng trung ương đã chấm dứt chương trình kích thích kinh tế lớn kéo dài một thập kỷ với quan điểm rằng Nhật Bản đang trên bờ vực thoát khỏi tình trạng giảm phát kéo dài và trì trệ kinh tế.

Với mức lạm phát vượt mục tiêu 2% trong gần ba năm, BOJ đang để mắt tới việc tăng lãi suất thêm sau khi tăng chi phí đi vay lên 0,5% vào tháng 1. Phần lớn các nhà kinh tế được Reuters thăm dò dự kiến BOJ sẽ tăng lãi suất thêm một lần nữa trong năm nay, nhiều khả năng là vào quý 3, lên 0,75%.